Kaartplotters: de evolutie
Vóór de komst van kaartplotters en digitale navigatie vertrouwden zeelieden op een combinatie van papieren kaarten, kompassen, sextanten en gegist bestek om hun koersen uit te stippelen. Deze traditionele methoden, hoewel effectief en beproefd, vereisten uitgebreide kennis, vaardigheden en continue monitoring. Navigeren door complexe waterwegen, gevaren vermijden en rekening houden met getijden en stromingen waren arbeidsintensieve taken, vaak nog ingewikkelder door slecht weer, slecht zicht of beperkingen van de apparatuur.
Ondanks de precisie en betrouwbaarheid van digitale navigatiehulpmiddelen blijven veel zeilers de traditie en kunst van papieren kaarten omarmen, waarbij ze de eenvoud, onafhankelijkheid van stroombronnen en weerstand tegen technische storingen waarderen. Het verkrijgen van gedrukte kaarten is echter steeds moeilijker geworden, omdat veel uitgevers hun productie geleidelijk stopzetten. Een van de meest opvallende recente aankondigingen kwam van IMRAY, een gerespecteerde en geliefde kaartenuitgever, die bevestigde dat ze na het seizoen 2025 zullen stoppen met het publiceren van papieren kaarten.
Hoewel veel zeevarenden jaren geleden zijn overgestapt op kaartplotters, tablets en digitale navigatie, houdt een aanzienlijk aantal nog steeds vast aan papieren kaarten en beschouwt deze als een betrouwbare back-up in geval van een elektronische storing. Hun vermogen om een duidelijke, onveranderlijke referentie te bieden zonder afhankelijk te zijn van batterijen, GPS-signalen of software-updates, maakt ze van onschatbare waarde in bepaalde situaties. Het wordt echter steeds duidelijker dat het merendeel van de papieren kaarten binnenkort zal worden vervangen naarmate de industrie overschakelt naar volledig digitale oplossingen. Deze transitie markeert het einde van een tijdperk in de traditionele navigatie, maar benadrukt ook de groeiende toegankelijkheid en efficiëntie van moderne kaarttechnologieën.
Kaartplotters: de digitale navigatierevolutie
Het begon allemaal in de jaren zeventig en tachtig, voornamelijk als gevolg van de ontwikkeling van het Global Positioning System (GPS) in de jaren zeventig en de beschikbaarheid ervan in de jaren tachtig. Wat een revolutie teweegbracht in de navigatie, waardoor zeelieden hun precieze positie konden bepalen met behulp van satellieten, waardoor de afhankelijkheid van handmatige berekeningen werd verminderd. De digitalisering van papieren kaarten werd snel overgenomen door de Canadian Hydrographic Service (CHS) en NOAA, waardoor door de overheid gesteunde digitale kaarten ontstonden, vooral voor ENC’s.
Op commercieel gebied behoorden Navionics en C-Map tot de eerste bedrijven die digitale kaarten aanboden die op maat waren gemaakt voor recreatief gebruik. GPS en digitale kaarten leidden onvermijdelijk tot de eerste kaartplotters, rudimentaire apparaten die de GPS-positie van een schip op een eenvoudige digitale kaart weergaven. Ze misten de details van papieren kaarten, maar waren een grote stap voorwaarts in realtime navigatie. Deze apparaten waren duur en werden voornamelijk gebruikt door commerciële schepen en goed gefinancierde recreatieve zeelieden.
Jaren 90: Integratie van elektronische kaarten
De verdere ontwikkeling van ENC en rasterkaarten in de jaren 90 leidde tot de invoering van elektronische navigatiekaarten (ENC’s), en rasterkaarten stelden digitale kaartplotters in staat om gedetailleerde, nauwkeurige kaarten weer te geven die vergelijkbaar waren met traditionele papieren kaarten. Bedrijven als Garmin, Raymarine en Furuno begonnen met het produceren van geavanceerde kaartplotters die waren afgestemd op de markt voor recreatieve boten. Dit leidde al snel tot verbeterde interfaces en functies zoals waypoint-plotting en routeplannings mogelijkheden. Later werd connectiviteit met externe sensoren (bijv. dieptemeters, radars) beschikbaar.
Jaren 2000: snelle technologische vooruitgang
Kleurenschermen en aanraakbediening: Kaartplotters adopteerden al snel kleurenschermen met hoge resolutie, waardoor de kaarthelderheid en leesbaarheid werden verbeterd. Touchscreen-interfaces werden populair en boden intuïtieve bediening, vergelijkbaar met smartphones. Moderne kaartplotters werden centrale hubs voor maritieme elektronica en integreerden met radar-, AIS-, sonar- en stuurautomaatsystemen. Functies zoals weeroverlays, realtime verkeersinformatie en getijdeninformatie werden standaard, hoogstwaarschijnlijk als antwoord op de stijgende populariteit van navigatie-apps voor tablets en smartphones.
Jaren 2010-2020: slimme en verbonden navigatie
De directe concurrentie van navigatie-apps voor tablets en smartphones en hun veelzijdigheid zorgen ervoor dat kaartplotterfabrikanten de mogelijkheden van traditionele kaartplotters kunnen combineren met tabletachtige interfaces, waardoor draadloze connectiviteit met smartphones, tablets en de cloud mogelijk is, maar ook routeplanning en updates op afstand mogelijk zijn. Kaartplotters ondersteunen steeds vaker apps en diensten van derden, waardoor gebruikers meer flexibiliteit hebben om hun systemen aan te passen.
Vandaag: Robuuste maritieme tabletrevolutie
Hoewel tablets en smartphones vanaf het begin deel uitmaakten van de evolutie van digitale kaarten, waren ze nooit specifiek ontworpen met zeilers in gedachten. SailProof was de eerste tabletfabrikant die zich uitsluitend op deze behoefte richtte en zeilers een robuust en betrouwbaar apparaat bood dat is afgestemd op de maritieme omgeving. SailProof wil een alternatieve of aanvullende oplossing bieden voor traditionele kaartplotters, die vaak duur, beperkt en moeilijk te installeren zijn. SailProof-tablets zorgen voor dezelfde mate van betrouwbaarheid en robuustheid, terwijl ze veelzijdigheid, draagbaarheid en betaalbaarheid toevoegen.
Tegenwoordig zijn er veel robuuste tablets op de markt verkrijgbaar; geen enkele is echter rechtstreeks ontworpen door zeilers, voor zeilers zoals SailProof, noch met de specifieke behoeften die de zeilomgeving in gedachten stelt, zoals hoge en lage temperaturen, hoge schermhelderheid voor leesbaarheid in zonlicht, natte en handschoenaanraking, nauwkeurige GPS, hoge batterijcapaciteit enz… SailProof neemt voortdurend feedback op van zeilers over de hele wereld, met verschillende achtergronden en disciplines, om hun producten verder te verbeteren.
SailProof-tablets worden gemonteerd op Vendée Globe-jachten, America’s Cup-jachten, maar ook op roeiboten, cruiseboten en jetski’s. Maar hun bereik stopt daar niet. Hun bewezen ontwerp en veelzijdigheid hebben ze ook een plaats opgeleverd in onderzoeksmissies, expedities, reddingsorganisaties op zee, brandweerteams en meer.
De toekomst
Het lijkt erop dat de maritieme industrie zich afwendt van een bekabelde wereld en steeds meer overstapt op draadloze oplossingen. Deze verandering vereenvoudigt de complexiteit van de bedrading van talloze instrumenten aan boord van elk schip en opent aanzienlijke mogelijkheden voor mobiele apparaten zoals tablets. Ze bieden nu connectiviteit en data-overlays die traditioneel exclusief waren voor kaartplotters, waardoor het speelveld gelijker wordt.
Hoewel kaartplotters relevant zullen blijven, wordt verwacht dat sommige meer tablet-achtige functies zullen aannemen, terwijl andere terug zullen keren naar vereenvoudigde, met knoppen bediende interfaces. Kaartplotters zullen een cruciale rol blijven spelen in nieuwbouw en commerciële scheepvaart, waar de productie/het ontwerp van schepen vaak is gecentreerd rond een gecentraliseerde plotter.
Er wordt echter verwacht dat steeds meer tweedehands en oudere boten overstappen op plug-and-play-oplossingen zoals tablets, vooral omdat hun originele kaartplotters verouderd raken. Deze trend zal waarschijnlijk versnellen met de verspreiding van