Stroomopwekking is een groot probleem op een schip. Er bestaan verschillende oplossingen, elk met eigen voor- en nadelen. Zo is er een oplossing die met name tegemoet komt aan de vraag van kleinere boten, waarop het soms moeilijk is vaste panelen te installeren, waarvan de motor het niet altijd mogelijk maakt de accu’s bij te laden – bijvoorbeeld als het een buitenboordmotor zonder dynamo is – of die gewoonweg niet regelmatig hoeft te draaien. Het is de keuze van opvouwbare en mobiele zonnepanelen.

Opvouwbare en mobiele zonnepanelen, de oplossing voor een optimale oriëntatie op de zon

Deze panelen nemen in opgevouwen toestand heel weinig ruimte in beslag en passen dus overal in de boot; een soms doorslaggevend argument, vooral voor kleine boten. Eenmaal uitgevouwen kunt u ze op het dekhuis, de gangboorden, het voordek of zelfs verticaal ophijsen… Met het voordeel dat u ze gedurende de dag kunt verplaatsen en zo de zon kunt volgen of het schommelen van de boot voor anker kunt compenseren wanneer de wind of de stroming verandert. Wat is immers het deel van de dag dat een vast paneel daadwerkelijk 100% zonlicht ontvangt? Als we bovendien weten hoeveel productiviteit verloren kan gaan wanneer het paneel gedeeltelijk verborgen is, is de mogelijkheid om het paneel te verplaatsen, of zelfs om er 2 op verschillende plaatsen te plaatsen, een onbetwistbare troef.

Zelf ben ik uitgerust met twee zonnepanelen van 75 watt. Het zou voor mij natuurlijk onmogelijk zijn geweest om 150 watt aan vaste panelen te plaatsen op een boot van minder dan 8 meter lang! Tegenwoordig hoef ik ze meestal alleen maar uit te klappen als ik aan het eind van de dag voor anker ga en in een uur of twee heb ik mijn accu’s weer opgeladen. Evenzo leg ik ze ‘s morgens op hun plaats terwijl ik aan de koffie zit en een uur later heb ik vaak het verbruik van de nacht ervoor gecompenseerd (meestal vertegenwoordigd door de koelkast, het nachtlampje en een of andere oplaadbatterij: VHF, smartphone, tablet, enz.). Indien nodig gebruik ik ze ook tijdens het zeilen: vastgemaakt met bungeekoorden kunnen ze gemakkelijk 15 of 20 knopen wind weerstaan. En omdat ze bestand zijn tegen waterspatten, ben ik niet bang voor zeewaternevel: schoonmaken met een klein sponsje wanneer ik ze terugvouw, om zoutsporen te vermijden tijdens het drogen, en dat is het.

Levensduur en uithoudingsvermogen van opvouwbare zonnepanelen

Er zijn echter nog veel meer voordelen verbonden aan het gebruik van dit type opvouwbare en mobiele zonnepanelen. Een van de redenen hiervoor is dat ze niet 365 dagen per jaar, zomer en winter, aan het weer worden blootgesteld, maar alleen wanneer ze nodig zijn. Ze zijn dus veel minder onderhevig aan veroudering (ondoorzichtigheid, verlies van vermogen, enz.) en aan de andere gevaren van permanente blootstelling (zeewater, vuil, vogelpoep, enz.).

Het opvouwbare zonnepaneel, een nomadisch product

Dit is ongetwijfeld een van onze hoofdbekommernissen bij SailProof: nomadische producten te promoten. Dit type paneel is uiteraard zeer gemakkelijk te verplaatsen. Als u van boot verandert, hebt u altijd de mogelijkheid om het terug te halen en het op de nieuwe boot te plaatsen. Of om het door te verkopen: omdat het niet veel heeft geleden onder de gevaren van veroudering, heeft het zijn waarde behouden en zal het zeker een nieuwe eigenaar vinden die het graag in recordtijd op zijn boot installeert: aangesloten op een laadregelaar, bekabeld, ingeplugd en op naar een nieuw leven!

Welk opvouwbaar zonnepaneel te kiezen?

Eerst en vooral is het belangrijk uw verbruiksbalans op te maken. Op de gespecialiseerde forums vindt u alle informatie om dit te doen, en zelfs voorbeelden of Excel-bestanden om u te helpen bij de berekening. Beoordeel vervolgens de beschikbare ruimte op uw boot en controleer de grootte van het zonnepaneel dat u overweegt in uitgeklapte toestand. Kies waar mogelijk voor zonnecellen die een rendement van bijna 24% bieden, terwijl standaardcellen zo’n 17 tot 18% hebben. Dat lijkt misschien niet veel, maar het betekent toch een 30 tot 35% hogere opbrengst! Als u dit combineert met een goede MPPT¹ regelaar in plaats van de traditionele PWM² dan wint u nog eens 30% rendement.

Ten slotte moet u ervoor zorgen dat u een goed stopcontact en bedrading hebt. Sommige draagbare zonnepanelen zijn alleen uitgerust met krokodillenklemmen of een 5-volt USB-aansluiting en een 12-volt uitgang met eenvoudige DC-connectoren. Het is dus onmogelijk om uw accu (die minimaal 14 volt nodig heeft) op te laden. Bij SailProof zijn de opvouwbare zonnepanelen voorzien van 4mm² met waterdichte MC4 connectoren. Deze stellen u in staat de spanning van het zonnepaneel (19-20 volt) volledig te benutten.

Persoonlijk gebruik ik al 3 jaar opvouwbare zonnepanelen en ik ben er 100% tevreden over. Ik vaar in regio’s die niet bekend staan om hun uitzonderlijke zonneschijn en ik geef de voorkeur aan ankerplaatsen. Ik heb echter nog nooit zonder energie gezeten. Hoe zit het met u? Voel je vrij om dit artikel te becommentariëren en je vragen te stellen… Ik kijk ernaar uit om je te lezen, ik wens je een geweldig zeiljaar!

Jean-Michel

¹ MPPT: “Maximum Power Point Tracker”
² PWM: “Pulse Width Modulation”