U ziet het, quarantaine is weer in. Hoewel het niet langer verplicht is de juiste vlaggen te voeren, namelijk de Q (Quebec) en L (Lima) vlaggen, worden nu landingsverboden opgelegd aan schepen die de Caribische kust naderen, in het bijzonder.

Het principe van isolatie bestaat al sinds mensenheugenis. Al heel vroeg in de geschiedenis zijn daarvan voorbeelden te vinden, met name in de tijd van de Byzantijnse keizer Justinianus, die rond 549 een wet uitvaardigde om mensen die uit door de pest geteisterde landen kwamen, te isoleren. Ook China had een gevestigd beleid om pestlijders en buitenlandse reizigers die in Chinese havens aankwamen, vast te houden. Maar het was in 1348, te midden van de Zwarte Dood die in Europa bijna 25 miljoen slachtoffers eiste, dat Venetië het eerste geïnstitutionaliseerde systeem van quarantaine instelde, d.w.z. een verbod om gedurende 40 dagen aan land te gaan (“Quarantaine” in het Frans, van het Italiaanse “Quaranta”, veertig).

Wat de gele vlag betreft, lijkt het erop dat deze in Engeland werd gebruikt om een quarantaine aan te geven. Al sinds de Middeleeuwen worden vlaggen gebruikt om schepen aan te geven die in quarantaine zijn, maar het eerste gedocumenteerde bewijs hiervan dateert van het begin van de 18e eeuw, met inbegrip van Deense documenten van de Grote Pest van 1710, waaruit blijkt dat schepen met pestgevallen verplicht waren een witte vlag te voeren. De Britten van hun kant legden het gebruik van de gele vlag (de “yellow jack”) al in 1789 op, op straffe van een boete van 200 pond. In documenten uit Split van 1580 wordt ook melding gemaakt van een Bandera della Sanitaria die in die tijd in de havens van de Adriatische Zee werd opgelegd.

Meer recentelijk betekent de gele vlag veeleer het verzoek om “free pratique”, d.w.z. juist het teken dat het schip gezond is en om een bezoek van de havenautoriteiten verzoekt om het recht te verkrijgen de haven binnen te varen. Degenen die op de Kanaaleilanden varen, herinneren zich ongetwijfeld dat het nog niet zo lang geleden gebruikelijk was de vlag te tonen bij aankomst in de havens van deze eilanden. En het is de Lima-vlag die, wanneer hij in de haven wordt gehesen, aangeeft dat het schip in quarantaine is (op zee verplicht hij de ontvanger daarentegen om onmiddellijk te stoppen).

Omslagillustratie: De avonturen van Kuifje, De Tempel van de Zon, © Editions Casterman